مواد اولیه پلاستیک چه موادی هستند؟
پلاستیکها از انواع هیدروکربنها ساخته میشوند مانند: نفت، انواع گازهای طبیعی، گازوئیل، زغال سنگ، سلولز و…
مواد ساخته شده از هیدروکربنها پلیمریزه میشوند و زنجیرههای بلندی از مولکولها را به وجود می آورند که در ساختار مولکولی آنها غیر از کربن و هیدروژن عناصری مانند اکسیژن، فلورین، کلر و … وجود دارد، در نهایت مواد اولیه پلاستیک از این زنجیرهها تولید میشوند.
طرز تهیه مواد اولیه پلاستیک
مواد اولیه پلاستیک همانطور که گفته شد ساختار زنجیری از هیدروکربنها دارند که به وسیلهی پلیمریزه شدن هیدروکربنهایی تولید میشوند که مونومر نامیده میشوند.
مونومرها مولکولهای آلی با پایه کربنی هستند که علاوه بر کربن و هیدروژن به عنوان اجزای اصلی، عناصر دیگری مانند اکسیژن، گوگرد، فلوئور و کلر نیز میتوانند در ساختار آنها وجود داشته باشند.
نوع عناصر، مقدار و جایگاه آنها در مونومر اساس تولید پلاستیکهای مختلف است. تمامی اتمها در این گونه مواد شیمیایی با پیوندهای قوی کوالانسی یگانه، دوگانه و سه گانه کنار یک دیگر قرار گرفته اند و حاصل اتصال مونومرها، زنجیرهای پلیمری میباشد.
دسته بندی مواد اولیه پلاستیک
پلاستیک ها را اگر بخواهیم براساس نوع مواد اولیه سازنده آن ها دسته بندی کنیم به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
- پلاستیکهای طبیعی مانند رزین و کائوچو
- پلاستیکهای مصنوعی مانند تمام قطعات پلاستیک که امروزه در صنعت خودرو و لوازم خانگی به کار میروند.
در واقع پلاستیک های صنعتی همان پلیمرها هستند که امروزه زندگی بشر را متحول کردهاند.
پلیمر چیست؟
پلیمر مادهای است که از زنجیرههای مونومری بهم چسبیده تشکیل شده است، اگر بخواهیم به طور دقیقتر پلیمر را توضیح دهیم مولکولهای کوچک هیدروکربن بنام مونومر طی فرایند پلیمریزاسیون به یکدیگر میپیوندند و تشکیل زنجیرههای بلند مولکولی الی را میدهند که به این مولکولها پلیمر گفته میشود و ماده اولیه ساخت پلاستیکهای مصنوعی میباشد که به وفور در زندگی امروزه ما یافت میشوند.
پلیمرهایی مانند پلاستیک بخش عمدهای از زندگی روزمره ما را تشکیل میدهند و در همه جا پیدا میشوند، از پلاستیکهای مصنوعی همچون پلی استایرن گرفته تا پلیمرهای زیستی طبیعی همچون DNA و پروتئینها همگی پلیمرهایی هستند که نقشی اساسی را در زندگی ما ایفا می کنند. به دلیل استفاده ی پلیمر در تولید پلاستیک نام تعداد زیادی از مواد اولیه پلاستیک با واژهی پلی آغاز میشوند. مانند: پلی استر، پلی کربنات و … . اگر بخواهیم علل استفاده ی پلیمر در صنعت پلاستیک سازی را نام ببریم می توان به شکل پذیری، خاصیت ارتجاعی، میزان سختی، مقاومت و قیمت مناسب آن اشاره کرد.
دسته بندی انواع پلیمر
مواد اولیه پلاستیک به سه دسته کلی پلیاتیلنها – پلی پروپیلنها و پلی استایرنها دسته بندی میشوند.
در ابتدا به توضیح و بررسی دسته ی اول یعنی پلی اتیلنها میپردازیم
پلی اتیلن چیست ؟
پلیاتیلن نوعی پلیمر است که بیشتر در صنعت بستهبندی جهت تولید اقلامی از قبیل کیسههای پلاستیکی، فیلمهای پلاستیکی، ژئوممبران و ظروف از جمله بطریها و غیره استفاده میشود.
پلی اتیلنها به دو دسته ی کلی سبک و سنگین تقسیم بندی میشوند . پلی اتیلنهای سنگین با HDPE و پلی اتیلن های سبک با نماد LDPE مشخص میشوند .
هر کدام از این دستهبندیها دارای گریدهای مختلف با مشخصات و کاربردهای متفاوت هستند.
دسته بعدی پلی پروپیلنها هستند .
پلی پروپیلن چیست ؟
پلیپروپیلن یک پلیمر گرمانرم میباشد که در یک بازه گسترده از کاربردها شامل فیلم و ورق، قالبگیری دمشی، قالبگیری تزریقی، بستهبندی غذایی، نساجی، تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی، لوله، کاربردهای صنعتی و ساختمانی و ساخت اجزاء خودرو مورد استفاده قرار میگیرد .
پلی پروپیلن ها هم به دو دسته ی کلی همو پلیمر و کوپلیمر تقسیم بندی میشوند که معمولا دسته ی اول به نام پلی پروپیلن نساجی و دسته ی دوم پلی پروپیلن شیمیایی شناخته مشوند . پلی پروپیلن معمولا با علامت PP نشان داده میشود.
دسته سوم پلی استایرنها هستند .
پلی استایرن چیست ؟
از نظر شیمیایی، پلیاستایرن یک هیدروکربن بُلَندزَنجیر است که در آن مراکز متغیر کربنی به گروههای فنیل (حلقه بنزنی) متصلاند.
فرمول شیمیایی پلیاستایرن n(C8H8) است. این ماده حاوی عناصر شیمیایی کربنی و هیدروژن است.
پلی استایرنها نیز به دوستهی مقاوم و انبساطی تقسیم بندی میشوند .مقاومها غالبا در ساخت و تولید ظروف یکبار مصرف- صنعت اسباب بازی – و ….کاربرد دارند، اما انبساطیها در تهیه و تولید پنل سقفی- ساندویچ پنل و …. کاربرد دارند .
هریک از دسته بندی های گفته شده در بالا کاربرهای بیشماری در صنعت تولید دارند.
دیدگاهتان را بنویسید