همانطور که می‌دانید برای تولید محصولات و قطعات پلاستیکی از نوعی ماشین الات استفاده می‌شود که این ماشین الات به نوعی مواد اولیه احتیاج دارند. مواد اولیه پلاستیک به شکل گرانول‌ ممکن است از پلیمرهای نو تولیده شده و در طیف وسیعی از صنایع پلاستیکی از جمله تولید لاستیک،کابل های برق و انواع مواد مورد نیاز برای بسته بندی محصولات بکار برده شوند. علاوه بر آن بازیافت ضایعات پلاستیک به گرانول‌های قابل استفاده نیز رو به گسترش است که ماده اولیه صنایع بسیاری از جمله لاستیک سازی ،آسفالت و سوخت اصلی کوره است. اگر قصد خرید گرانول یا فروش گرانول را دارید، در این مقاله با ما همراه شوید تا با عواملی که بر قیمت گرانول موثر هستند، آشنا شوید و آگاهانه‌تر نسبت به خرید آن اقدام کنید.

گرانول به چه چیزی گفته می‌شود؟

گرانول‌ شکل دانه‌‌دانه‌ای پلیمرها است که از می‌تواند از مواد نو یا مواد بازیافتی تشکیل شده باشد. در حقیقت گرانول‌ شکلی از مواد پلیمری است که مربوط به نوع برش آن می‌شود نه جنس آن. در بازار و در میان افراد فعال در این حوزه به مواد بازیافتی پلیمری و ضایعات پلاستیک مانند پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و سایر پلاستیک‌های قابل بازیافت گرانول گفته می‌شود.

مراحل تولید گرانول‌

به این صورت است که مواد بازیافتی را ذوب کرده و سپس به شکلی دیگر مورد استفاده قرار می‌دهند.  برای آن‌که گرانول‌ تولید شوند، لازم است تا در ابتدا ضایعات پلاستیکی و پلیمری را باید داخل دستگاه بازیافت قرار داد و سپس به قطعات ریزی تبدیل کرد. این قطعات ریز گرانول هستند که در واقع نتیجه این کار، تولید گرانول از دستگاه بازیافت است. در ادامه، به انواع روش‌های تولید گرانول، نحوه قیمت‌گذاری و خرید گرانول بیشتر می‌پردازیم.

روش‌های تولید گرانول‌

به هنگام تولید محصولات پلاستیکی، قطعات پلاستیکی که وارد دستگاه می‌شوند بهتر است به شکل ساچمه‌های کوچک باشند. زیرا اگر به شکل‌های ناهمگون وارد دستگاه شوند، کیفیت محصولات تولیدی بسیار کاهش پیدا خواهد کرد و ترکیب یکنواختی را به وجود نخواهد آورد. در نتیجه ضررهای اقتصادی به وجود خواهد آمد. همین سبب ان شد که تولید کنندگان به فکر تولید مواد اولیه به شکل ساچمه‌ای یا همان گرانول بیفتند. روش‌های تولید گرانول به شرح زیر است:

۱. تولید گرانول رشته‌ای (Stand Type)

تولید گرانول رشته‌ای، اولین روش تولید گرانول است که این روش به دلیل سادگی و راحتی در استفاده، بسیار محبوب و پرطرفدار است. در این روش ابتدا تکه‌های مذاب شده پلاستیک‌ها از داخل دستگاه اکسترودر عبور کرده و به صورت رشته‌ای از داخل صافی‌هایی مخصوص خارج می‌شوند. پس از خارج شدن از صافی، این پلاستیک‌ها برای آن‌که سرد شوند، از داخل استخر آب عبور داده شده و جهت انجام مراحل پردازش،‌ به دستگاه آسیاب پلاستیک قرار داده شده و در نهایت مراحل خشک شدن روی آن‌ها انجام می‌شود.

۲. تولید گرانول خشک (Hot Die Face Cutting)

در این روش بازیافتی، پلاستیک‌ها ابتدا داخل اکسترودر خرد شده، از صافی عبور کرده و سپس به شکل مذاب و به کمک یک تیغه برش می‌خورند. در همان حین،‌ توسط مکش و عبور از لوله‌هایی، سرد و خشک می‌شوند. سپس وارد مخزن بزرگتر شده، اختلاف فشار ایجاد شده و گرانول‌های سنگین‌تر در انتهای مخزن ته‌نشین می‌شوند و گرانول‌های سبک و کاربردی‌تر در بالای مخزن قابل دسترسی و استفاده خواهند بود.

۳. سیستم برش رینگ آبی (Water Ring Cutting)

این روش همانند روش قبلی عمل می‌شود و تفاوت در این است که مواد پلاستیکی پس از آن‌که از صافی رد شده و بریده شدند، به دور مخزن چسبیده و توسط مخزن آب سردی، سرد می‌شوند. خروجی این دستگاه، محصولاتی به شکل عدس هستند.

۴. سیستم برش زیر آب (Under Water Cutting)

در این روش مانند روش رشته‌ای عمل می‌شود و پس از آن‌که مواد از صافی عبور کردند، به زیر آب هدایت شده و در همان‌جا برش می‌خورند. این روش مناسب ظرفیت‌های بالاست و برای بیشتر ترموپلاسیتک‌ها گزینه‌ای مناسب است.

منظور از گرید آف چیست؟

دو شاخصه اصلی مواد پلیمری شاخص جریان مذاب (MFI) و دانستیه (Density) است. اگر خواص یک محصول پلیمری، از خواص ذکرشده در دیتاشیت محصول نو فاصله داشته باشد، به آن محصول، گرید آف می‌گویند.

انواع گرید اف

انواع گرید‌های اف با توجه به دارا بودن یا نبودن هر کدام از شاخصه‌ها به انواع مختلفی تقسیم بندی می‌شوند:

گرید آف ۱ (off 1)

اگر یک گرید پلیمری، در محدوده یکی از این شاخصه‌ها نباشد و یا  هر دو رِنج را دارا باشد اما دارای آلودگی یا رگه‌های سیاه باشد به آن آف ۱ (off 1) می‌گویند.

گرید آف ۲ (off 2)

اگر یک گرید پلیمری، هر دو محدوده MFI و Density خارج شودو یا در یکی از رِنج‌ها نباشد و دارای آلودگی هم باشد به آن آف ۲ (off 2) می‌گویند.

گرید آف ۳ (off 3)

اگر یک گرید پلیمری،  دارای ناخالصی‌های دیگری مانند سنگ‌ریزه یا هر نوع زباله ریز و درشت باشد، به آن آف ۳ (off 3) می‌گویند.

قیمت گرانول‌ چگونه تعیین می‌شود؟

قیمت گریدهای Off یک، ۹۰ درصد قیمت گرید On، قیمت گریدهای Off دو، ۸۰ درصد قیمت پایه گرید On‌، Off سه، ۶۰ درصد قیمت پایه و کلوخه ۴۰ درصد قیمت پایه است. قیمت پودر‌ On Grade، تا ۳ درصد کمتر از اصل قیمت پایه محاسبه و در بورس کالا برای فروش عرضه می‌شود.

انواع گرانول‌

در اینجا نیز به اقسام مختلف پلیمر پایه برای تهیه گرانول می پردازیم:

گرانول پلی‌اتیلن

گرانول پلی اتیلن، ساختار کریستالی و فرمول شیمیایی مشخصی دارد. با تغییر طرز قرارگیری شاخه‌های پلیمری در پلی‌اتیلن، گریدهای سبک، با وزن متوسط، سنگین و با وزن مولکولی بسیار بالا تشکیل می‎‌شوند. با توجه به روش‌های تولید نیز، پلی اتیلن‌ها می‌توانند به گرید تزریقی یا بادی تقسیم شوند.
با ترکیب این دو روش دسته‌بندی، مهم‌ترین گریدهای پلی‌اتیلن شامل دسته‌های زیر هستند:

• گرانول سبک تزریقی- گریدهای سبک تزریقی شامل مواد پلی‌اتیلن 0075 – مواد پلی‌اتیلن 020 و …. میشوند.
• گرانول سنگین تزریقی- مواد سنگین تزریقی شامل گریدهای 52518 – پلی‌تیلن 62N07 –  پلی‌اتیلن F7000, پلی‌اتیلن 5110 میشود.
• گرانول سنگین بادی شامل گریدهای بادی 0035 و پلی‌اتیلن BL3 میشوند.
• گرانول پلی‌اتیلن سبک خطی شامل گرید LLD209 میشوند.

التبه گریدهای دیگری هم وجود دارند که در اینجا فقط به دسته‌های متداول‌تر اشاره شده است. به عنوان مثال منظور از گرانول پلی‌اتیلن سنگین تزریقی، اولا گرانولی است که ساختار و ترکیب آن از نوع سبک است و ثانیا در روش‌های تولید تزریقی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

گرانول پلی‌پروپیلن

پلی‌پروپیلن یک بسپار پر مصرف در جهان است. گرانول پلی پروپیلن شکلی از پلیمر پلی پروپیلن (polypropylene) است که به فرم گلوله‌ای ‌شکل (دانه‌دانه) برای تولید محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این گرانول برای تولید روکش کابل و سیم، بطری، قوطی و … استفاده می‌شود. این
ماده به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود:

هموپلیمر که از پلیمریزاسیون مونومر پروپیلن به تنهایی تولید می‌شود و به آن پ.پ نساجی هم می‌گویند.پلی پروپیلن نساجی شامل گریدهای PPZ30S – PP552R میشود.
کوپلیمر که از پلیمریزاسیون پروپیلن به همراه کومونومر اتیلن تولید می‌شود و به آن پ.پ شیمیایی نیز گفته می‌شود.پلی پروپیلن شیمیایی شامل گریدهای PP440L– PP440G – PPMR230– PPZR230 میشود.

گرانول پلی‌کربنات

پلی کربنات نوعی از پلیمرهای شفاف است که در ساخت وسایل مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شفاف بودن و امکان انتقال نور از مهم‌ترین ویژگی‌های پلی‌کربنات است. از گرانول پلی کربنات برای تولید محصولاتی نظیر چراغ خودروها، قطعات پلاستیکی لوازم خانگی، تجهیزات پزشکی، محصولات مصرفی و … استفاده می‌شود. یکی از نقص‌های این گرانول استعداد ترک خوردگی بالا در برابر ضربه است.

کاربرد انواع گرانول‌

وجود ضایعات پلاستیک در محیط زندگی ما، موجب آسیب رساندن به محیط زیست، انسان‌ها و حیوانات می‌شود و ظاهر بسیار نازیبایی را در محیط زندگی ما به وجود می‌آورد. در این شرایط می‌توان این پلاستیک‌ها را بازیافت کرد و به شکل گرانول در صنایع مختلف دوباره مورد استفاده قرا داد و به این صورت تا حد زیادی در صرف انرژی و هزینه‌ها صرفه‌جویی خواهد شد. این نوع از ضایعات هنگامی که بدون استفاده در محیط رها می‌شوند، آسیب‌های زیادی را به محیط وارد می‌کنند اما استفاده دوباره از این ضایعات، می‌تواند کمک بسیاری به محیط زیست بکند.