لوله‌های منعطف مه پاش چطور تولید می‌شوند و کار می‌کنند؟
برای ایجاد مه مناسب در سیستم‌های مه پاش نیاز به تأمین فشار در محدوده 50 الی70 بار است. به همین دلیل سیستم مه پاش یک سیستم پر‌استهلاک می باشد. برای انتخاب قطعات سیستم مه پاش و به طور خاص شیلنگها باید دقت بالایی صورت گیرد چرا که باید فشار بالایی را تحمل کنند. در این مقاله سعی داریم انواع شیلنگ و لوله‌ها را مورد بررسی قرار دهیم تا به شما در انتخاب یک شیلنگ مه پاش مناسب کمک کنیم.
لوله یا شیلنگ مه پاش به دو صورت کلی شیلنگها و لوله‌های استاندارد و شیلنگ ها و لوله های غیراستاندارد تقسیم‌بندی می‌شوند.
شیلنگها و لوله‌های استاندارد عبارتند از:
1– لوله‌های (شیلنگ) پلی‌آمید
2- لوله‌های(شیلنگ) پلی‌اتیلن- پلی‌اتیلن پایپ گرید
3- لوله‌های سبز نانو- پلی‌پروپیلن R60
4- لوله‌های استیل
5- شیلنگ‌های فشار قوی با لایه‌ی داخلی تفلون
شیلنگها و لوله‌های غیراستاندارد عبارتند از:
6- شیلنگ‌های هیدرولیکی سيم‌دار یا به اصطلاح پرسی
7- لوله‌های سبز ساختمانی یا سفید از جنس pp
8- لوله‌های گالوانیزه
در ادامه به بررسی و مقایسهی انواع شیلنگها و لوله‌ها می‌پردازیم:
1- لوله‌های پلی‌آمید
لوله‌های پلی‌آمید یکی از فراگیرترین و استانداردترین لوله‌های مخصوص سیستم مه پاش می‌باشند. این لوله‌ها به دلیل تحمل فشار بالا، نصب آسان اتصالات فیتینگی و قیمت مناسب یکی از پرمصرف‌ترین لوله‌های سیستم مه پاش در گلخانه‌ها، مرغداری و رستوارن‌ها می‌باشند.
شیلنگ‌های پلی‌آمید در سایزهای 1/2 اینچ، 3/8 اینچ و در حلقه های 100 متری و شاخه‌های 2 متری در بازار ایران وجود دارد.
لوله‌های پلی‌آمید با سایز 1/2
در لوله‌های پلی‌آمید با سایز 1/2 به علت قطر داخلی زیاد، افت فشار کمتری نسبت به لوله ها با سایز 3/8 وجود دارد؛ بنابراین در خطوط اصلی از ابتدای پمپ و خطوطی که طول مسیر آنها زیاد است از شیلنگ مه پاش پلی‌آمید با سایز 1/2 استفاده می‌شود.
در اتصالات فیتینگی چون جنس قطعات از برنج با آب‌کاری کروم است این قطعات دیگر زنگ نمی‌زند و به علت فیتینگی بودن قطعات نصب آنها راحت است.
لوله‌های پلی‌آمید با سایز 3/8:
این سایز شیلنگ مه پاش بیشتر در خطوط فرعی یعنی جاهایی که خط اصلی تمام می‌شود و باید پایه نازل‌ها روی شیلنگها نصب شود استفاده می‌شود.
2- لوله‌های پلی‌اتیلن
لوله‌های پلی‌اتیلن نسبت به پلی‌آمید که در قسمت قبل معرفی شد تحمل فشار کمتری دارند و عموماً ارزان تر نیز هستند. فشار کاری لوله‌های پلی‌اتیلن مرغوب وارداتی 50 الی60 بار است. در کنار این، لوله‌های پلی‌اتیلن تولید داخل توانایی کار در فشار 30 الی 40 بار دارند. در مناطق خیلی گرم فشار ترکیدگی این لوله‌ها به شدت کاهش می‌یابد بنابراین در این مناطق بهتر است از شیلنگ‌های پلی‌آمید استفاده شود.
3- لوله‌های سبز نانو
این نوع لوله‌ها در چند سال گذشته وارد بازار ایران شده‌اند، نقطه ضعف اصلی این لوله‌ها را می‌توان قیمت بالای آنها و خشک و غیر قابل انعطاف بودن آنها قلمداد کرد.
4- لوله‌های استیل
لوله‌های استیل یکی از بهترین نوع لوله‌های مورد استفاده در سیستم مه پاش هست، لوله‌های استیل فشار بالایی را تحمل می‌کنند ولی هزینه چند برابری نسبت به سایر لوله‌ها و شیلنگها دارد که برای اکثر مشتریان مقرون به صرفه نیست. همچنین نصب آنها به نسبت بقیه سخت‌تر است و به علت نیاز به برش و شیار قبل از اجرا، نیاز به صرف زمان بیشتر جهت نصب و استفاده از دستگاه‌های خاص می‌باشد.
5- لوله‌ها فشار قوی با لایه‌ی داخلی تفلون
این لوله‌ها دارای تحمل فشار و انعطاف‌پذیری بالا هستند اما به علت نصب سخت و قیمت بالا در ایران برای سیستم مه پاش مورد استقبال قرار نگرفته‌اند.
6- شیلنگ‌های هیدرولیکی سيم‌دار یا به اصطلاح پرسی
پیش از ابداع سیستم های جدید مه پاش، اکثر مرغداران برای خنک‌کاری سالن مرغداری با استفاده از یک پمپ کارواش، شیلنگ‌های هیدرولیکی و نازل‌های مشعل گازوئیل، سیستم مه پاش را اجرا می‌کردند.
فشار کاری این شیلنگها در مدل‌های تک‌لا سیم حدود 180 الی 200 بار و در مدل‌های دولا سیم 400 بار می‌باشد که این باعث می‌شود حتی در صورت اعمال فشارهای بالا دچار ترکیدگی نشوند. همچنین این شیلنگها از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار هستند. عیب این شیلنگ‌های هیدرولیکی این است که:
1. به علت استفاده از مهره دنباله و قطعات آهنی بعد از مدتی استفاده زنگ می‌زنند و این زنگ‌زدگی در سیستم مه پاش باعث گرفتگی نازل ها می‌شود.
2. در داخل خود شیلنگ چون از رشته‌ی سیم آهنی استفاده می‌شود بعد از مدتی زنگ می‌زند. این زنگ‌زدگی باعث گرفتگی نازل‌ها و پوسیدگی و ترکیدگی شیلنگ می‌شود.
3. هزینه این شیلنگها نسبت به شیلنگ‌هایی که در فشار کاری مشابه قرار دارد بیشتر است.
4. برای نصب قطعات و اتصالات مه پاش باید شیلنگها از قبل بریده شوند و قطعات روی شیلنگ پرس شوند که این نیاز به وقت و هزینه دارد. در مقایسه با اتصالات فیتینگی و لوله پلی‌آمید، لوله همان‌جا در محل کار بریده می‌شود و اتصالات خیلی راحت نصب می‌شوند.
7- لوله‌های سبز ساختمانی یا سفید از جنس pp-PPMR230
این لوله‌ها نیز در سیستم مه پاش استفاده می‌شود که معایب استفاده از این نوع لوله عبارتند از:
1. فشار کاری استاندارد مه پاش 70 بار است. در حالی که فشار قابل تحمل لوله‌های سبز 35 بار است، بنابراین در فشار 70 بار عمر کاری آنها به شدت کاهش می‌یابد.
2. نور از لوله‌های سبز عبور می‌کند و این باعث جلبک‌زدن داخل لوله می‌شود.
8- لوله‌های گالوانیزه
استفاده از لوله‌های گالوانیزه نیز در برخی از سیستم های مه پاش مخصوصا دامداری ها و گلخانه‌ها متداول است. از جمله نقاط ضعف این لوله‌ها عبارتند از:
1. لوله‌های گالوانیزه هر چند نسبت به لوله‌های سبز فشار بالاتری را تحمل می‌کنند ولی مشکل اساسی که این نوع لوله‌ها دارند این است که بعد از مدتی این لوله‌ها دچار زنگ‌زدگی می‌شوند و این زنگ‌زدگی باعث گرفتگی نازل‌ها می‌شود.
2. برای بستن نازل باید از اتصالات با رزوه 10/24 استفاده کرد که هزینه نصب را بالا می‌برد. در روش دیگر بایستی روی لوله سوراخ‌کاری شود که این باعث می‌شود نازل به خوبی روی لوله بسته نشود. هم چنین بعد از مدتی با چند بار باز و بسته‌کردن نازل برای سرویس، جای رزوه گشاد می‌شود و آب می‌دهد یا نازل هنگام باز‌کردن دچار شکستگی می‌شود.
جنس نوار آبیاری پلاکدار یا نوار تیپ قطره ای از مواد پلی اتیلن می باشد که بر خلاف لوله پلی‌اتیلن پلی‌اتلین EX3، بسیار انعطاف پذیر است و به راحتی می توان آن ها را خم کرد بدون آن که بشکنند و یا ترک بخورند.
جمع‌بندی
لوله‌های پلی‌آمید پر استفاده‌ترین و استاندارد ترین لوله‌های مخصوص سیستم مه پاش در گلخانه‌ها، مرغداری‌ها و رستوران‌ها می‌باشند.
ENOMIST(BGY) توسط یکی از بزرگترین و معتبر‌ترین شرکت‌های تولید‌کننده لوله پلی‌آمید در تایوان تولید می‌شود. لوله‌های پلی‌آمید این شرکت تایوانی در بازار اروپا و آمریکا فروش بالایی را دارد. لوله‌های پلی‌آمید ENOMIST(BGY) دارای بالاترین تحمل فشار در بین شیلنگ‌های پلی‌آمید بازار ایران است. ابعاد دقیق این شیلنگ باعث می‌شود اتصالات به خوبی داخل شیلنگ جا برود و نشتی و یا بیرون‌زدگی شیلنگ از اتصالات صورت نگیرد. شیلنگ‌های پلی‌آمید BGY قابلیت کار در فشار کاری استاندارد مه پاش (70 بار) را دارند. فشار 70 بار فشار بهینه برای کارکرد سیستم مه پاش و قطعات می‌باشد. در فشار بالاتر از 70 بار به دلیل تنشی که به شیلنگ وارد می شود، عمر شیلنگ کاهش می‌یابد.
نوار تیپ پلاکدار وسیله ای است نواری شکل با دیواره‌های نازک که برای آبیاری قطرهای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در ابتدا این نوار انعطاف‌پذیر، ظاهری تقریبا مسطح دارد اما هنگامی که آب جهت آبیاری وارد آن می شود، به کمک دارا بودن ویژگی انعطاف‌پذیری، تغییر شکل می‌دهد و شروع به پر شدن می کند. البته پس از پایان آبیاری، نوار تیپ دوباره به صورت مسطح در می آید.
یکسری پلاک یا درپیر بر روی نوار تیپ پلاکدار تعبیه شده است که هنگام آبیاری، قطره ای آب از طریق این پلاک ها خارج می‌شود تا عمل آبیاری قطرهای را انجام دهند.
در نوارهای آبیاری تیپ پلاکدار، قطره چکان ها یا همان پلاک های موجود در آن به صورت مجزا از پلاستیک تولید شده اند که پس از تولید نوار تیپ، با فواصل مشخص (بر اساس نوع محصول و روش کشت) بر روی آن قرار می گیرند.
البته باید توجه داشت انواع مختلفی لوله های پلی‌آمید در ایران وجود دارد که بعضا از کیفیت پایینی برخوردار هستند. حتی بعضی از سود جویان لوله‌های پلی‌اتیلن را با توجه به شباهت ظاهری با لوله پلی‌آمید، به عنوان لوله پلی‌آمید عرضه می‌کنند.
دیدگاهتان را بنویسید