پلی اتیلن
پلی‌اتیلن یک پلیمر گرمانرم (ترموپلاستیک) است که ساختار بلوری متغیر و بسته به نوع آن دامنه کاربرد وسیعی دارد. هرساله ده‌ها میلیون تن پلی‌اتیلن در جهان تولید می‌شود که یکی از بیشترین تولیدات در انواع پلاستیک است. فرایند تجاری‌سازی آن (کاتالیزور‌های زیگلر-ناتا) که PE را به چنین موفقیتی رساند در دهه 50 میلادی توسط دو دانشمند به نام‌های کارل زیگلر از آلمان و جولیو ناتا از ایتالیا انجام شد.
پلی‌اتیلن انواع مختلفی دارد که هر یک از آن‌ها مجموعه کاربردهای مختلفی دارند. درکل، پلی‌اتیلن سنگین (HDPE) بلوری‌تر است و کاربردهای آن کاملاً با پلی‌اتیلن سبک (LDPE) تفاوت دارد. مثلاً LDPE در بسته‌بندی‌های پلاستیکی مثل بسته‌های سوپرمارکتی یا سلفون‌ها استفاده می‌شود. HDPE معمولاً در صنعت ساخت‌وساز استفاده می‌شود (مثلاً برای ساختن لوله‌های فاضلاب). پلی‌اتیلن با وزن مولکولی فوق سنگین (UHMW) در دستگاه‌ها و وسایل پزشکی و جلیقه‌ها ضدگلوله استفاده می‌شود.
انواع مختلف پلی‌اتیلن کدام است؟
پلی‌اتیلن معمولاً به یکی از ترکیب‌های اصلی زیر تقسیم می‌شود که رایج‌ترین آن‌ها LDPE، LLDPE، HDPE و پلی‌اتیلن با وزن مولکولی فوق سنگین است. انواع دیگر آن عبارت‌اند از: پلی‌اتیلن نیمه سنگین (MDPE)، پلی‌اتیلن با وزن مولکولی فوق سبک (ULMWPE یا PE-WAX)،پلی‌اتیلن با وزن مولکولی فوق سنگین (UHMW)، پلی‌اتیلن سنگین با اتصال عرضی (HDXLPE)، پلی‌اتیلن با اتصال عرضی (PEX یا XLPE)، پلی‌اتیلن بسیار سبک (VLDPE) و پلی‌اتیلن کلریده شده (CPE).- پلی‌اتیلن سبک (LDPE)، ماده‌ای بسیار انعطاف‌پذیر است و خواص جریان منحصربه‌فردی دارد که برای تولید بسته‌های پلاستیکی و پوشش‌های ورقه‌ای پلاستیکی دیگر بسیار مناسب است. LDPE چکش‌خواری بالا اما مقاومت کششی پایینی دارد که در دنیای واقعی با تمایل آن به کشیده شدن هنگام کرنش به‌خوبی مشخص است.
- پلی‌اتیلن خطی سبک (LLDPE) به LDPE بسیار شبیه است اما مزایای بیشتری دارد. می‌توان با تغییر مواد تشکیل‌دهنده فرمول، خواص LLDPE را تغییر داد و در فرایند کلی تولید LLDPE معمولاً انرژی کمتری نسبت به فرایند تولید LDPE مصرف می‌شود.
- پلی‌اتیلن سنگین (HDPE)، نوعی پلاستیک محکم با سفتی متوسط است که ساختاری به‌شدت بلوری دارد. HDPE معمولاً در پلاستیک کارتن شیر، شوینده لباس، سطل زباله و تخته برش به کار برده می‌شود.
- پلی‌اتیلن با وزن مولکولی فوق سنگین (UHMW)، نوعی پلی‌اتیلن با چگالی بسیار بالاست که مولکول‌های آن معمولاً بسیار سنگین‌تر از HDPE هستند. مقاومت کششی رشته‌های آن چندین برابر استیل است و معمولاً برای ساخت جلیقه‌های ضدگلوله و تجهیزات ویژه استفاده می‌شود.
